Eklem Sertligi ve Eklem Kontrakturu

Eklem Sertliği (Kontraktürler)

Bir eklemin hareketlerinin bir veya birden fazla yöne olmak üzere doğuştan veya sonradan olma nedenlerle kısıtlanması de­mektir. Doğuştan olanlar genellikle birden fazla eklemde olurlar. Sonradan olma eklem sertliklerinin bir çok nedeni vardır.

Ciddi cilt yaralamaları ve yanıklardan sonra, romatizmal has­talıklar, kireçlenmeler, eklem ve ekleme komşu bölgelerin iltihabi hastalıkları ve ekleme yönelik darbeleri takiben ve özellikle kırık, çıkık veya başka nedenlere bağlı olarak yapılan eklem ameliyatla­rını takiben eklemlerin alçıya alınması ve hareketsiz kalması ile eklemlerde sertlikler gelişmektedir. Bazende değişik nedenlere bağlı olarak gelişen felçlerden sonra felçli kol ve bacaklarda ek­lem sertlikleri gelişebilmektedir.

Tedavi; önemli olan eklem sertliğinin gelişiminin önlenilme-sidir. Eklemler hiç bir zaman gereğinden uzun süre hareketsiz bı­rakılmamalıdır. Çünkü eklemler hareketsizliği hiç sevmeyen yapı­lardır. Kısa sürede hareketsiz bırakılan eklemde sertlik gelişir. Felç geçiren hastalarda da mümkün olduğu kadar erkenden eklemlere hareket yaptırılmalıdır.

Eklem Kontraktürü tedavisi

Eklem sertliği geliştikten sonra eklemi gevşeten ağrı kesici, kas gevşetici ve antiromatizmal ilaçlar kullanılır. Fizik tedavi araçları içinde ısıtıcılar ile masaj ve egzersiz eklem sertliklerinin tedavisinde oldukça etkilidir. Özellikle eklemi açmaya yönelik ge­rici egzersizler fayda sağlar. İnatçı vakalarda cerrahi olarak ek­lem sertliği giderilir. Gerekirse metal protez takılarak eklemin ha­reketliliği sağlanır.
Travmalarla Oluşan Kas Hastalıkları

Kasların darbelerle oluşan hastalıkları düşme, burkulma, çarpma, tekmelenme ve kesici aletlerle yaralanma sonucu meyda­na gelebilir. Vücut dışından gelen darbeler yanında şiddetli kas kasılmaları sonucunda da kaslar zarar görebilir. Darbenin şiddeti­ne göre kaslarda geçici fonksiyon kaybı, kanama, şişlik yada kas liflerinde ezilme veya kopmalar gelişebilir. Darbelerle oluşan kas rahatsızlıkları şunlardır.

1- Kas ezilmeleri ve kas zorlanmalarıKas ezilmeleri, genellikle hafif ve vücut dışından gelen travmlarla olur. Kas zorlanmaları ise şiddetli kas kasılmalarından sonra görülür. Ezilme ve zorlanmalardan sonra geçici bir süre fonksiyon kaybı ve ağrı olur. Hareket yapmak zorlaşır. Ağrı de­vamlı olup kasılmalar sırasında daha da artar. Bazen darbe bölge­sinde şişlik ve morarma bulunur. Kas bir süre sonra kaybettiği fonksiyonunu kazanır. Ancak darbe sinirlerde zedelenme meyda­na getirmişse kalıcı kas zayıflığı olabilir.
Kasın en rahat ettiği pozisyonda kas dinlendirilir. İlaçlar ile birlikte soğuk veya sıcak tatbik edilir. Hafif masaj ve zorlayıcı ol­mayan egzersizler yaptırılır.

2- Kas yırtılmaları ve kas hastalığı
Vücut içi veya dışından gelen ağır darbelerden sonra gelişir. Çoğu zaman sporcularda ani ve zorlayıcı hareketlerde gevşemesi gereken kas gevşemez ise ve şişman kişilerde ters bir hareketten sonra ortaya çıkar. Kesici aletler ile veya fizik tedavi esnasında germeler sonucunda kas yırtılabilir. Bazende aşırı yorgunluklar­dan sonra kaslar yırtılabilir.

Kas yırtılması, bölgesel veya genel olabilir .Yırtılmanın ağırlı ğına göre kas gücünde azalma, şişlik ve morarma olabilir.

Tedavi, istirahat, ilaç, fizik tedavi, masaj ve egzersiz ile sağlanır. Özellikle ağrılı dönemde kası germeyen egzersizler son­rada kasın elastiyetini artıran egzersizler önerilir.

3- Kas içi kanamaları ve kas hastalıkları belirtileri
Kaslara yönelik ciddi darbeler, kas içindeki damarların lokal veya sistemik hastalıkları ve bazı kan hastalıklarına bağlı olarak kas içi kanamalar gelişebilir. Kanamalar ufak veya büyük çürük­ler yada hematomlarla kendilerini belli ederler. Büyük kanama­larda etraftaki sinirlerde sıkışarak daha ciddi ağrılar ortaya çıka­bilir. Çoğu zaman kanama bölgesindeki kan yavaş yavaş temiz­lenir.
Başlangıçta soğuk kompresler, antiromatizmal ilaçlar ve fizik araçları kullanılır. Bandaj faydalıdır. Gerekirse kanama bölgesi boşaltılır.

4- Kas fıtıkları ve kas sinir hastalıkları
Bazen kasların şiddetli zorlamalarını takiben kası örten örtü­den kas dışarı doğru fıtıklaşır. Fıtıklaşmanın derecesine göre şiş­lik ve ağrılar oluşur.

5- Kas kireçlenmeleri
Kasların devamlı darbelere maruz kalması sonucunda kaslar­da bölgesel kireçlenmeler ortaya çıkabilir. Özellikle ekleme komşu olan kireçlenmeler eklem hareketlerini sınırlarlar.
Fizik tedavi araçları bazı kireçlenmelerin giderilmesinde etki­lidir. Ağır kireçlenmelerde ameliyat gerekir.