Zehirlenme Nedenleri

Zehirlenme Nedenleri

1. Bitkiler; doğadaki bitkiler, hay­vanlar
2. Evlerdeki Temizlik maddeleri (%40): Sabun, temizleyiciler, deterjan­lar, petrol bazlı maddeler; cila vb.
3. İlaçlar: Trisiklik antidepressanlar, kalp ilaçları, aspirin, A ve D vitaminle­ri, demir preperatları, uyku ilaçları, an-tihistaminikler, soğuk algınlığı ilaçları, sedatifler
4. Alkol ve uyuşturucular

KİMLER ZEHİRLENİR?

Çocuklar: %50'sini oluşturur, 5 ya­şın altındaki çocuklar evdeki çeşitli maddeler, ilaçlarla ev kazaları sonucu, doğadaki bazı bitki ve hayvanlarla
Erişkinler: İntihar, ev kazaları ve mesleksel kaza ve karşılaşmalar, savaş ve kimyasal terörizm sonucu zehirlenir­ler.

NEREDE ZEHİRLENİLİR?

Evde: En fazla mutfakda temizlik maddeleri ile, banyo, yatak odası, ga­rajda CO ile,
Çalışma yeri: Tarlada ilaçlamada herbisit ve pestisitlerle, gübreleme es­nasında , fabrikalarda kazalarla çeşitli kimyasallarla, yangınlarda CO ile,
Okullarda: Laboratuarlarda kimya­sal maddelerin yanlışlıkla içilmesi, ani-linli boyalarla resim yapılırken, kurşun borulu sistemlerden içilen su ile
Gezi sırasında: Yabancı yiyecek, içecek, hayvan ve bitkilerle Her yerde

ÖLÜME NEDEN OLAN ZEHİRLER

Çocukta
1. Gazlar, duman ve buharlar
2. İlaçlar: Fe preperatlan, analjezikler
3. Temizlik maddeleri
4. Bitki ve hayvan zehirleri Erişkinde
1. Gazlar, duman ve buharlar
2. Trisiklik antidepressanlar, kardio vasküler ilaçlar, tarım ilaçları, analje zikler
3. Uyuşturucular, teofilin
4. Bitki ve hayvan zehirleri

ZEHİRLENMELERİ) AYIRICI TANI

Akut zehirlenmelerde görülen fena­lık hissi, bulantı, kusma, hipotansiyon veya hipertansiyon, nabız değişiklikleri, kollaps ve koma gibi semptomlar, ze­hirlenmeye has olmayıp, çeşitli hasta­lıklarda rastlanan belirtilerdir. Tüm ze­hirlenmelerin başında veya sonunda gö­rülen bilinç kaybı, kafa içi olayların en belli başlı semptomudur. Amfetamin, kokain ve LSD zehirlenmelerinde rast­lanan hipertermi, enfeksiyon hastalıkla­rının bir belirtisidir. Sedatif ve hipnotik zehirlenmeleri ile karbonmonoksit ze­hirlenmelerinin bulgularından biri olan hipotermi ise hipoglisemi komasının işaretlerinden biridir. Bununla birlikte hipersekresyon, miyozis ve bradikardi-den oluşan semptomlar grubu organo-fosfat zehirlenmesi tanısının konulma­sında yol gösterir. Fakat her zehirlen­mede tanı koyduracak özel semptom bulmak mümkün olmayabilir.

ZEHİR TARAMA TESTLERİ

Acil olarak getirilen bir hastada, olayın zehirlenme olup olmadığını belirle­mek; hem adli açıdan hem de tedavi yö­nünden gerekli olabilir. Bu durumda zehir tarama testlerine başvurulmalıdır. Analitik toksikoloji laboratuarlarında 700-861 tür ilaç ve metabolitini kısa za­man içinde ayırdetmeye yarıyan rne-todları içeren teknikler kullanılmakta­dır. Serum ve idrardan alınan örnekler­de maddeler ve metabolitieri; İnce Ta­baka Kromatografisi (Toxi Lab) veya Yüksek Performans Likid Kromatografi HPLC (Remedi) yöntemleri ile tanın­makta ve ayırdedilmektedir. Nazogas-trik sıvı örneklerinden de ayırdediş mümkün olmaktadır

Birden fazla ilaç alan ve gerçek ol­mayan hikaye veren hastalarda,delirium ve komadaki hastalarda ilaç ayırımı için, antagonist endikasyonu için ve prognozun düzeltilmesine yardımcı ol-mak için tarama testi endikedir

Tarama testleri koma durumlarında, açıklanamayan kardiotoksisite ve asi-doz durumları ile hikayesi olmayan konvulsiyon geçirenlerde yapılmalıdır.

AKTİF KARBON

Dünyanın çeşitli ülkelerinde Univer-sal Absorban, Carbon Active, Medici-nal Charcoal gibi adlarla tanınan aktif karbon emniyetli ve etkili gastrointesti-nal absorban olarak kabul edilmiştir, Granül, toz, süspansiyon türleri satıl maktadır. Ağaç pulpası, linyit, bitki ori­jinli kömür veya petrolün selektif de-kontaminasyonu ile yüzey alanı geniş delikli bir madde elde edilir.

800°C'ye buharla ısıtılarak veya kimyasal işlemle aktif hale getirilir. Cinsine göre gramında 850 m2, 1600 m2 ve 2000 m2 alan yüzey oluşturan türleri vardır. Bir çorba kaşığında 6 g aktif karbon vardır.
Aktif karbon'un sıvı dolu delikli du­varlarına maddeler kimyasal olarak bağlanırlar. İşlem reversibl olup, hızlı absorbsiyon ve yavaş desorbsiyon şek­lindedir. Suda düşük eriyirlik gösteren maddelerle, dissosiye olmayan tuzlar aktif karbon tarafından absorbe edilir­ler. Kandaki lipofilik,yüksüz ve protei­ne düşük bağlanma gösteren maddeler aktif karbona bağlanır ve atılırlar. Buna Gastrointestinal Diyaliz adı da verilir. Safra ile atılanlar, enterohepatik dolaşı­ma giren maddeler aktif karbon'a bağ­lanıp gastrointestinal kanala sekrete edi­lirler. Oradan barsağa sekrete edilip fe-çesle atılırlar. Feçes 24 saat süre ile si­yah renkli görünüm alır.

Genel olarak tek doz uygulanıldığı gibi, multi doz olarak da (25-50 g/4 sa­at) kullanılabilir. Zehirlenmeden hemen sonra kullanılması etkinliğinde önemli rol oynarsa da, 10-48 saat sonra doz yükseltildiğinde etkili sonuç alınabilir.

Bilinci açık kişiler, içinde bulunan sorbitol'ün tatlandırıcı özelliği nedeniy­le, kolaylıkla içebilirler.